Αν αγνοείτε το πε-χα του εδάφους σας είναι πάρα πολύ πιθανόν να κάνετε λανθασμένες λιπάνσεις και να ξοδεύετε χρήματα που δεν σας επιστρέφουν τα ανάλογα γεννήματα. Η λίπανση έχει γίνει η πιο δαπανηρή χρηματοδότηση των γεωργικών εκμεταλλεύσεων στη σύγχρονη γεωργία. Δε φτάνει ο ήλιος μοναχά γεννήματα η γη να δώσει, χρειάζονται και άλλα πολλά και προπαντός η γνώση, όπως πολύ σωστά παρατηρούσε εδώ και πολλές δεκαετίες, ο εθνικός ποιητής Διονύσιος Σολωμός.
Αν το πε-χα του εδάφους σας είναι κοντά μεταξύ 6 και 7 αυτά που θα διαβάσετε στη συνέχεια δεν σας αφορούν άμεσα. Αν όμως το πε-χα είναι κάτω από 6 έχετε ένα όξινο χωράφι και αν είναι πάνω από 7 έχετε ένα αλκαλικό χωράφι και πρέπει να προσέξετε το θέμα των λιπασμάτων που χρησιμοποιείτε γιατί μπορείτε να χειροτερέψετε τα πράγματα.
Στα όξινα χωράφια πρέπει να ενσωματώσουμε λεπτόκοκκο ανθρακικό ασβέστιο για να ανεβάσουμε το πε-χα, ενώ στα αλκαλικά πρέπει να ενσωματώσουμε θειάφι για να μειώσουμε το πε-χα του εδάφους κατά ένα βαθμό. Δεκάδες όξινα χωράφια σε Κιλκίς, Χαλκιδική, Κοζάνη, Καστοριά, κ.ά. έχουν μειωμένη παραγωγή η οποία θα μπορούσε να αυξηθεί δραματικά αν οι γεωργοί αντί λιπασμάτων έριχναν το αντίτιμο σε ανθρακικό ασβέστιο.
Τα αζωτούχα λιπάσματα που κάθε χρόνο χρησιμοποιούνται σε πολύ μεγάλες ποσότητες στη συμβατική γεωργία, μπορεί να επιδεινώσουν την οξύτητα του εδάφους. Στον παρακάτω πίνακα εμφανίζονται τα αζωτούχα λιπάσματα που χρησιμοποιούμε και οι επιπτώσεις τις οποίες έχουν στην οξύτητα του εδάφους.
Αζωτούχο λίπασμα | Περιεκτικότητα σε Ν | Κιλά ανθρακικού ασβεστίου για κάθε 100 κιλά λιπάσματος για αδρανοποίηση |
Νιτρική αμμωνία | 33-34% | 62 |
Θειική αμμωνία | 21% Ν, 24% S | 110 |
Ουρία | 45-46% | 71 |
Ασβεστούχος νιτρική αμμωνία | 15,5% Ν | -20 |
Νιτρικό Κάλι | 13-14% Ν 44-46% Κάλι | -26 |
ΠΗΓΗ: Tisdale et al., 1993
Αν δηλαδή έχετε ένα έδαφος με οξύτητα 6,5 και ρίξετε 200 κιλά θειικής αμμωνίας θα πρέπει να προσθέσετε και 220 κιλά ανθρακικού ασβεστίου για να μην αλλάξετε το πε-χα του εδάφους. Αν λοιπόν δεν το κάνετε αυτό επί σειρά ετών θα καταλήξετε σε λίγα χρόνια να έχετε ένα πολύ όξινο έδαφος και βέβαια να βλέπετε τις αποδόσεις σας να μειώνονται παρόλο που χρησιμοποιούσατε τα ίδια κιλά λιπάσματος. Απεναντίας, αν αρχίσουμε να χρησιμοποιούμε θειική αμμωνία σε ένα αλκαλικό χωράφι θα μειώσουμε σταδιακά την αλκαλικότητα του και θα αποδεσμεύσουμε πολλά ιχνοστοιχεία τα οποία σε εδάφη με μεγάλο πε-χα δεν είναι διαθέσιμα στα φυτά μας.