Για μια Αειφορική Αγροτική
Κοινωνία

Του Γεωργίου Α. Δαουτοπούλου, Καθηγητή Γεωπονίας ΑΠΘ, www.daoutop.gr 
Ουσιαστικά Προβλήματα
Χρήσεις γης
Κατάργηση
των φορέων που έχουν συγκροτηθεί και υιοθέτηση των δοκιμασμένων πρακτικών των
Ευρωπαϊκών χωρών. Καθιέρωση χρήσεων γης σε όλη την επικράτεια και απαγόρευση
της απομάκρυνσης από τη γεωργία γαιών υψηλής παραγωγικής αξίας. Απαγόρευση
ανέγερσης εγκαταστάσεων σε γεωργικές γαίες με εξαίρεση των απαραίτητων για τη
λειτουργία της γεωργικής εκμετάλλευσης. Για τον ίδιο λόγο να απαγορευτεί η
πώληση της γεωργικής γης σε περισσότερα του ενός φυσικά πρόσωπα εξ αδιαιρέτου για
να εκλείψει το φαινόμενο της κατάτμησης και οικοπεδοποίησης με την ανέγερση
παράνομων οικισμών. Στα νησιά και στις παραθαλάσσιες περιοχές έχει χαθεί η
γεωργική γη και μαζί της η διατροφική ασφάλεια.
Εμπορία Αγροτικών Προϊόντων
Ριζική
αλλαγή στο σύστημα εμπορίας των αγροτικών προϊόντων. Κατάργηση της πώλησης στο
χωράφι και καθιέρωση της πώλησης με δημοπρασία για όλα τα αγροτικά προϊόντα. Οι
ασχολούμενοι με την Εμπορία των Αγροτικών Προϊόντων πρέπει να πληρούν ορισμένες
προϋποθέσεις (κεφάλαια, εγκαταστάσεις, εξοπλισμό) και μετά από αδειοδότηση στην
οποία θα αναγράφονται τα προϊόντα που θα εμπορεύονται και θα τηρείται μητρώο
ποινών και παραβάσεων στις οποίες έχουν υποπέσει.
Λαϊκές Αγορές
Επαναφορά
του θεσμού στην παράδοση που το δημιούργησε. Διάθεση μόνο τοπικών προϊόντων και
αποβολή των εμπόρων από τις λαϊκές αγορές. Πώληση από τους παραγωγούς των
προϊόντων της εκμετάλλευσής τους και μόνον αυτών για να μην μετατραπούν και
αυτοί σε εμπόρους που πουλούν πολλαπλάσιες ποσότητες από τις παραγόμενες.
Πιστοποίηση Βιολογικών Καλλιεργειών
Δημιουργία
ενιαίου σήματος πιστοποίησης ανεξάρτητα από τον φορέα της πιστοποίησης και αλλαγή
του συστήματος ένταξης στην πιστοποίηση. Αντί της εισαγωγής μεμονωμένων
παραγωγών να εντάσσονται στο σύστημα αγροκτήματα μιας ελάχιστης έκτασης. Ένταση
 και αυστηροποίηση του ελέγχου σε
παραγωγή και διακίνηση.
Τεχνογνωσία για τη Βιολογική Γεωργία
Επιλέξαμε
την προώθηση της βιολογικής γεωργίας και καλά κάναμε, αλλά αφήσαμε τους
παραγωγούς ξυπόλητους στα αγκάθια. Άμεση στροφή της επαγγελματικής γεωργικής
εκπαίδευσης στην υποβοήθηση της βιολογικής καλλιέργειας με ανάλογη στροφή και
στην τριτοβάθμια Γεωπονική εκπαίδευση και έρευνα.
Συνεταιριστικό Κίνημα
Άμεση
κατάργηση όλων των συνεταιρισμών σφραγίδα και συνένωση των συνεταιριστικών
δυνάμεων σε επίπεδο πρωτοβάθμιων συνεταιρισμών και σε επίπεδο Ενώσεων. Τα δύο
τρίτα των συνεταιρισμών της χώρας δεν έχουν καμιά δραστηριότητα. Ούτε την από
κοινού αγορά γεωργικών εφοδίων. Με άλλα λόγια, τη Συνεταιριστική εκπροσώπηση
την εκλέγουν συνεταιρισμοί με ανύπαρκτη δραστηριότητα. Αυτό είναι παγκόσμιος
άθλος για το βιβλίο Γκίνες.
 Ένας συνεταιρισμός ανά Δήμο και μια Ένωση ανά
Νομό. Οι Ενώσεις να μετατραπούν σε κλαδι­κούς συνεταιρισμούς με σύνδεση των
επιστρεφομένων με βάση τη στήριξη που παρέχουν οι αγρότες-μέλη.
Συνδικαλιστικό Κίνημα
Δημιουργία
νέας ενιαίας συνδικαλιστικής εκπροσώπησης για να παύσει ο ετήσια επαναλαμβανόμενος
τραγέλαφος όπου η εκάστοτε ηγεσία του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης
διαπραγματεύεται όχι με τους συνδικαλιστικούς εκπροσώπους του αγροτικού χώρου αλλά
με εκπροσώπους των μπλόκων που έχουν στηθεί.
Γεωργική έρευνα – Γεωργική Εκπαίδευση
Η
ενημέρωση αφέθηκε στα εμπορικά δίκτυα. Για παράδειγμα στη χώρα μας κυκλοφορούν
200 ποικιλίες βαμβακιού και ουδείς επίσημος φορέας, ούτε και το Ινστιτούτο
Βάμβακος ενημερώνει τους βαμβακοπαραγωγούς για τις κατάλληλες και κυρίως για
τις ακατάλληλες ποικιλίες. Όλα τα αφήσαμε στην αγορά να τα ρυθμίσει. Η γεωργική
έρευνα παραπαίει (πολύ φοβάμαι ότι η παρούσα κρίση θα βρει το άλλοθι για να την
καταργήσει). Αναγκαία η στροφή της όχι για την παραγωγή επιστημονικών εργασιών
για δημοσίευση σε περιοδικά με κριτές, όπως φιλοδοξούσε ένας πρώην επικεφαλής της
συνάδελφός μου, αλλά στην επίλυση υπαρκτών προβλημάτων της γεωργίας που
περιβάλει τους σταθμούς και τα κέντρα γεωργικής έρευνας. Συμμετοχή εκπροσώπων
των αγροτών στον καθορισμό της ερευνητικής ατζέντας.
Αειφορική Γεωργία
Όλες
οι ενισχύσεις πρέπει να κατευθυνθούν αποκλειστικά και μόνο προς την κατεύθυνση
της ενδυνάμωσης και υιοθέτησης χαρακτηριστικών αειφορικής γεωργίας στη σημερινή
συμβατική και αδιέξοδη γεωργία, όπως για παράδειγμα:
Επιδότηση
μηχανημάτων μειωμένης κατεργασίας του εδάφους,
Επιδότηση
εξοπλισμού ανακύκλωσης φυτικών υπολειμμάτων,
Επιδότηση
μηχανημάτων εξοικονόμησης νερού κατά τις αρδεύσεις,
Επιδότηση
έργων εμπλουτισμού υπόγειων υδροφορέων και λιμνοδεξαμενών,
Επιδότηση
διατήρησης των φυσικών φρακτών στα αγροκτήματα και καταπολέμησης της διάβρωσης
Επιδότηση
διατήρησης της βιοποικιλότητας, κ.ά.
Απατηλά προβλήματα-αιτήματα
Κατοχύρωση αγροτικού-γεωργικού
επαγγέλματος
Εμείς
οι Αγροτο-κοινωνιολόγοι μπορούμε να σας διαβεβαιώσουμε ότι η γεωργία στη χώρα
μας θα γίνεται ολοένα και περισσότερο γεωργία μερικής απασχόλησης. Είναι ο
μόνος τρόπος για να επιβιώσει στις σημερινές συνθήκες. Η γεωργία των μεγάλων
αγροκτημάτων, της μεγάλης παραγωγής προϊόντων χωρίς προστιθέμενη αξία δεν έχει
μέλλον. Είναι θνησιγενής. Απεναντίας, έχει μέλλον η γεωργία της παραγωγής
προϊόντων ποιότητας με υψηλή προστιθέμενη αξία. Θέλουμε τη γεωργική παραγωγή να
μεταποιείται στην αγροτική ενδοχώρα και όχι στα μεγάλα αστικά κέντρα. Σε μια
εποχή που πρέπει να καταργηθούν όλα τα κλειστά επαγγέλματα εμείς θα στήσουμε
νέα; Πρέπει να καλωσορίσουμε στο γεωργικό επάγγελμα καθένα που έχει μεράκι. Μερικές
από τις καλλιέργειες στη χώρα μας τις οφείλουμε σε μη αποκλειστικής απασχόλησης
γεωργούς, π.χ. Καλλιέργεια της Ακτινιδιάς, Μηλοκαλλιέργεια στην Καστοριά, καλλιέργεια
κρόκου στην Κοζάνη, τρούφας, ροδιάς, κ.ά.
Δυναμικές καλλιέργειες
Το
όνειρο και η ελπίδα των συμβατικών γεωργών. Αναζητούν συνεχώς μια νέα
καλλιέργεια που θα θέλει λίγη δουλειά και θα δίνει ένα υψηλό εισόδημα. Η
συνεχής απαξίωση τέτοιων καλλιεργειών που από δυναμικές έγιναν προβληματικές
δεν φαίνεται να πτοεί τον αγροτικό κόσμο. Όσο πιο γρήγορα συνειδητο­ποιήσει ότι
δεν υπάρχουν μαγικές λύσεις τόσο το καλύτερο για τον ίδιο και την εθνική
οικονομία.
Ενεργειακές καλλιέργειες
Το
νέο αγροτικό παραμύθι που όπως γνωρίζετε δεν κράτησε πολύ. Η γη δεν μας
περισσεύει για να αφαιρούμε εκτάσεις από τα τρόφιμα στα ενεργειακά φυτά. Είναι
επίσης παράλογο να ξοδεύεις ακριβή ενέργεια για να παράγεις λιγότερη ενέργεια.
Αυτό μου θυμίζει προβληματικές επιχειρήσεις που κάθε χρόνο πρέπει να καλύπτει
τα ελλείμματα τους ο κρατικός κορβανάς.
Ανακεφαλαίωση-Συμπεράσματα

Κοινό
χαρακτηριστικό και επιδίωξη των παραπάνω προτάσεων είναι η διασφάλιση της
επιβίωσης της αγροτικής κοινωνίας στις εσχατιές του εθνικού χώρου. Αυτό θα
γίνει με διασφάλιση του εισοδήματος και των θέσεων εργασίας σε μια ύπαιθρο που
δεν θα στηρίζεται σε μονοκαλλιέργειες αλλά θα είναι πολυλειτουργική. Με
συνδυασμό γεωργίας και κτηνοτροφίας και αύξηση της προστιθέμενης αξίας. Με
ανακύκλωση των υπολειμμάτων και περιορισμό των εισροών από εκτός της
εκμετάλλευσης πηγές. Μια τέτοια παραγωγική δομή με άφθονα αειφορικά στοιχεία θα
είναι σε θέση να ευημερήσει όχι μόνο για σήμερα, αλλά για πάντα. 
Σημείωση για την ιστορία. Αυτά γράφτηκαν και παρουσιάστηκαν δημόσια σε εκδήλωση των Νέων Αγροτών στην Αγρότικα του 2010. 

No Comments Yet.