Του Γεωργίου Α. Δαουτοπούλου, www.daoutop.gr  

Ο
όρος γεννήθηκε στις αρχές της δεκαετίας του 1980 όταν, ως μεταπτυχιακός
φοιτητής, πραγματοποιούσα την διδακτορική μου έρευνα σε ένα χωριό του κάμπου
των Γιαννιτσών.

Στις
επαφές με τους γεωργούς, στα καφενεία και στα χωράφια, γινόμουν αποδέκτης των
αισθημάτων εγκατάλειψης και αβεβαιότητας που ένοιωθαν. Όταν κάποια στιγμή τους
έθεσα το ερώτημα πως θα ξεπεραστούν τα προβλήματα, η απάντηση ήταν μία και ταυτόσημη:
Το Κράτος.

Μερικοί
έθεταν και το ερώτημα: «Καλά, δεν τα βλέπει αυτά ο Ανδρέας;» υπονοώντας τον
τότε Πρωθυπουργό. Όταν μετά από κάποια χρόνια επέστρεψα για μια συμπληρωματική
έρευνα, τα προβλήματα όταν εντονότερα και η απορία ελαφρώς παραλλαγμένη: «Καλά,
δεν τα βλέπει αυτά ο Σημίτης;».

Οι
αγρότες θεωρούν ότι ο εκάστοτε επικεφαλής της εκτελεστικής (και νομοθετικής)
εξουσίας στη χώρα μας, είναι γνώστης των προβλημάτων που υπάρχουν σε κάθε γωνιά
της χώρας μας και οφείλει να τα θεραπεύει πάραυτα. Έτσι κατέληξα στον ορισμό
της Κρατολατρείας που τον πρόσθεσα και στα μαθήματα Τοπικής Ανάπτυξης που είχα
αρχίσει να διδάσκω από το 1985. Τον επαναλαμβάνω και εδώ: «Κρατολατρεία: η
αντίληψη που θέλει για όλα μας τα προβλήματα, μικρά ή μεγάλα, η επίλυση να έρχεται  από το απρόσωπο Κράτος και μάλιστα από τον
Κεντρικό του μηχανισμό».

Αυτό μου θυμίζει έφηβους που δεν έχουν μάθει ακόμα
να δένουν τα κορδόνια των παπουτσιών τους αφού αυτό, χρόνια τώρα, το κάνει
αγόγγυστα η μητέρα τους.

Αν νομίζετε ότι αυτό το φαινόμενο χαρακτηρίζει
αποκλειστικά και μόνο τον αγροτικό χώρο ή τους απλούς ανθρώπους, κάνετε λάθος.
Κρατολάτρες είμαστε όλοι. Και πρώτοι εμείς οι πανεπιστημιακοί. Τώρα που η κρίση
μας έχει αγγίξει και το Υπουργείο ζήτησε περικοπή δαπανών, οι Πρυτανικές Αρχές του
Αριστοτελείου διαμαρτυρήθηκαν για την περικοπή των δαπανών. Σε ένα άλλο
πανεπιστήμιο που γνώρισα στην Αμερική, το Πολιτειακό Πανεπιστήμιο του Michigan,
έφτιαξε πενταετές πρόγραμμα αντιμετώπισης της κρίσης. Του έδωσαν μάλιστα και
ένα αισιόδοξο τίτλο: Reshaping the Future (αναδιαμορφώνοντας το μέλλον). Το πρόγραμμα
περιλαμβάνει κατάργηση τμημάτων με λίγους φοιτητές, συγχώνευση άλλων, πάγωμα
μισθών, αύξηση των διδάκτρων, αξιοποίηση της περιουσίας του πανεπιστημίου,
αύξηση των χορηγιών που λαμβάνει από επιχειρήσεις, κ.ά).

Τι μπορεί να κάνει το Αριστοτέλειο; Πολλά. Ιδού
μερικά. Τοποθέτηση φωτοβολταϊκών στις εκτεταμένες τσιμεντένιες στέγες των
κτιρίων του, θερμοστάτες σε όλους τους χώρους για έλεγχο της θέρμανσης (σήμερα
ζεσταίνει την πόλη αφού ο μόνος τρόπος μείωσης της θερμότητας είναι το άνοιγμα
των παραθύρων), ενοικίαση χώρου εστίασης στις εγκαταστάσεις του, αξιοποίηση των
κληροδοτημάτων, προσέλκυση δωρητών και χορηγών, ενοικίαση του χώρου στάθμευσης
κατά τις αργίες, δικές του γεωτρήσεις για την άρδευση της πανεπιστημιούπολης,
είναι μερικά από τα πάρα πολλά που μπορούν να γίνουν.